Pisanello’da ası (İdam)

Abstract

Ası (idam), yüzyıllar boyunca sanatçıların da ilgisini çekmiştir. Giotto (1267/1277-1337), Ambroggio Lorenzetti (1285/1290 – 1348), Leonardo da Vinci (1452 – 1519), Andrea del Sarto (1486 – 1531), Annibale Carracci (1560 – 1609), ilk akla gelen örnekler arasında sayılabilir. Yine İtalyan fresklerindeki cehennem betimlemelerinde de idam edilmiş figürlere sıkça rastlanır. Burada tıp tarihi açısından ilk akla gelen, sanatçının gerçek bir idam görüp görmediği, gördüğünü ne denli gerçekçi olarak bizlere aktardığı konusunda bir değerlendirme yapmak / yapmaya çalışmaktır. Pisanello’nun konumuzu oluşturan ası (idam) betimlemesi, Verona’da bulunan Sant’Anastasia Kilisesinin Pellegrini Şapelindeki “Aziz George ve Trabzon Prensesi” freskinde sol arka köşede yer almaktadır. Sanatçının günümüze ulaşan, freskleri için hazırladığı taslak çizimler arasında da ası sahneleri vardır. Freskte yer alan soldaki figürün boyun kısmındaki ipin durumu “atipik ası”, sağdaki figürdeki durumu ise “tipik ası”ya uymaktadır. Bu da Pisanello’nun gerçek hayatta idam edilen figürleri gördüğünü ve çok kuvvetli bir gözlem gücü olduğunu göstermektedir.