Urban identities in a late Ottoman frontier (A study on the deserted (Palia) Sagiada, Epirus-Greece

Abstract

This dissertation focuses on Palia Sagiada, a little-known deserted settlement in Thesprotia, coastal Epirus –Greece, aiming to reconstruct tangible and intangible aspects of a bygone culture on the contested border between Greece and Albania. Employing an interdisciplinary methodology that takes into consideration the rich material evidence, historical records, and ethnographic perspectives, this work delves into the domains of architecture, residential areas, and public spaces through the lens of late Ottoman urbanism. Following the settlement's reconstruction post the 1872 earthquake and subsequent abandonment after World War II, this research offers a historical view that juxtaposes macro-scale cultural phenomena onto the micro-scale of this rural frontier. Examining the Ottoman State's bureaucratic apparatus, the Ecclesiastic authorities, the non-Muslim, Christian residents of Palia Sagiada – various individuals circulating within the Empire and abroad, and traveling groups of craftsmen, the study reveals them as space-makers in re-generating the heterogeneous, eclectic built environment post-disaster. The resulting material culture, including houses and other settlement spaces, blends established patterns with novelties, reflecting individual tastes. Moreover, public spaces linger between the profane and sacred, shaping communal identities through their daily function and through the various events and celebrations that host. By contextualizing architecture and spatial planning within the broader late Ottoman cultural milieu, the study on Palia Sagiada offers a more comprehensive understanding of these creations as integral aspects of their contemporary culture and catalysts/generators for evolving social practices. In Palia Sagiada, the boundaries between urban and rural blur as it happens with its private and public spheres, architectural styles and individual identities. Finally, this dissertation challenges contemporary romanticisms and nationalistic misconceptions, highlights a diverse and eclectic architectural landscape that reflects local interpretations of post-Tanzimat Ottoman urban reforms and nuances, revealing a rich material for further research.

Bu tez, Yunanistan ve Arnavutluk arasındaki tartışmalı sınırda yer alan, Thesprotia, kıyı Epir-Yunanistan'daki az bilinen terkedilmiş bir yerleşim olan Palia Sagiada üzerine odaklanmaktadır. Zengin maddi kanıtlar, tarihî kayıtlar ve etnografik perspektifleri dikkate alan disiplinler arası bir metodoloji kullanarak, bu çalışma, geç Osmanlı kentleşmesi merceğinden mimarlık, konut alanları ve kamusal alanlar gibi alanları inceler. 1872 depremi sonrasında yeniden inşa edilen ve II. Dünya Savaşı sonrasında terk edilen yerleşimin yeniden inşası izlenerek, bu araştırma, makro ölçekli kültürel fenomenleri bu kırsal sınırın mikro ölçeğine karşıt olarak sunan bir tarihî görüş sunar. Osmanlı Devleti'nin bürokratik aygıtı, Kilise otoriteleri, Palia Sagiada'nın gayrimüslim, Hristiyan sakinleri - İmparatorluk içinde ve dışında dolaşan çeşitli bireyler ve gezici zanaatkar grupları incelenerek, çalışmada felaket sonrası heterojen, eklektik yapılaşmış çevreyi yeniden üreten mekân yaratıcıları olarak ortaya çıkarılmıştır. Ortaya çıkan maddi kültür verileri, evler ve diğer yerleşim alanları dahil, yerleşik kalıpları yeniliklerle harmanlayarak bireysel zevkleri yansıtır. Ayrıca, kamusal alanlar gündelik işlevleri ve ev sahipliği yaptığı çeşitli etkinlikler ve kutlamalar aracılığıyla topluluk kimliklerini şekillendirerek kutsal ve sıradan arasında bir sınırda durur. Mimarlık ve mekânsal planlamayı daha geniş geç Osmanlı kültürel ortamı içinde bağlamlaştırarak, Palia Sagiada üzerine yapılan çalışma, bu yaratımları çağdaş kültürlerinin ayrılmaz parçaları ve gelişen toplumsal pratikler için katalizörler olarak daha kapsamlı bir şekilde anlamamıza olanak tanır. Palia Sagiada'da, kentsel ve kırsal arasındaki sınırlar, özel ve kamusal alanlar, mimari tarzlar ve bireysel kimlikler arasında bulanıklaşır. Sonuç olarak, bu tez, çağdaş romantizm ve milliyetçi yanlış anlamaları sorgulayarak, post-Tanzimat Osmanlı kentsel reformlarının ve nüanslarının yerel yorumlarını yansıtan çeşitli ve eklektik bir mimari manzarayı vurgular ve daha fazla araştırma için zengin bir malzeme sunar.