Jinekolojik kanser kontrolü ve hemşirelik

Abstract

Kanser ile ilgili son veriler, hem dünyada hem de ülkemizde jinekolojik kanserlerin insidans ve mortalite açısından ilk on kanser türü içinde yer aldığını göstermektedir. Jinekolojik kanserler tedavinin manevi ve maddi yükünün fazlalığı ile diğer kanserlerden farklıdır. Bu nedenle jinekolojik kanser mortalite ve morbiditesinin azaltılmasında kanser kontrolüne yönelik geliştirilmiş stratejiler daha da önem kazanmaktadır. Hemşireler kanser kontrolünün her aşamasında önemli rolleri olan sağlık çalışanlarıdır. Kanser kontrolünde hemşire kanseri önleme, tarama ve tanılamada danışmanlık yapma, bakım verme, sağlık eğitimi yapma, kanser vakalarını yönetme ve araştırma yapma rollerine sahiptir. Bu nedenle jinekolojik kanser ile ilişkili faktörleri bilerek kapsamlı bir tanılama, risk belirleme, genetik yatkınlık konularında analiz ve sentez yapabilecek bilgiye sahip olmalıdır. Böylece jinekolojik kanser gelişmesini önlemeye ve kansere bağlı ölümleri azaltmaya yönelik bireye özgü programlar geliştirebilir. Anahtar kelimeler: Jinekolojik kanser, kanserden korunma, sağlığın geliştirilmesi, hemşirelik. / The most recent data about cancer demonstrate that gynaecological cancers rank among the top ten types of cancer in terms of both incidence and mortality in the world and in Turkey. The gyneacological cancers differ from other cancers with respect to the high financial and moral burden of their therapies. For that reason, the strategies developed for cancer control in reducing the gyneacological cancer mortality and morbidity have become even more prominent. Nurses are healthcare professionals who have crucial roles in every level of cancer control. In cancer control, a nurse assumes roles of preventing cancer, counseling during screening and diagnosis, providing care, conducting health education, managing cancer cases and carrying out research. Therefore, s/he should have enough knowledge for being able to do analysis and synthesis by doing a comprehensive diagnosis, risk identification and genetic predisposition with awareness of gynaecological cancer-related factors. Thus, personalized programs geared towards preventing the development of gynaecological cancer and reducing cancer-related deaths may be developed.