The encounter of a Hittite spring sanctuary with the public: The cultural landscape conservation project in Ivriz

Abstract

In the 2015 field season of the Konya Ereğli Survey Project (KEYAR), İvriz village located on the slopes of the Bolkar Mountains and its vicinity was systematically surveyed. During the investigations, serious threats to the tangible and intangible cultural heritage were recorded around the famous Neo-Hittite Ivriz Rock Relief in the village of Ivriz. For this reason, it has been decided to prepare the Ivriz Cultural Landscape Conservation Project of which the focal point would be the Ivriz Rock Relief and the cultural and natural elements in the immediate and distant surroundings. In this study, water basins of which the İvriz Spring is a part, settlements established around Ivriz Dam, Ivriz Stream and Deli Mahmutlu Creek, archaeological, cultural and industrial heritage elements and natural landscape are examined. As a result of the investigations, the priority was given to find solutions for the threats towards the archaeological and cultural heritage within the borders of ‘İvriz Rock Relief; I. Degree Archaeological Site’, which is the the focal point of the Ivriz Cultural Landscape Conservation Project. In 2016, İvriz I. Degree Archaeological Site Environmental Planning Project was initiated to preserve and exhibit the monuments in their natural and historical context and to take necessary security measures immediately. In this article, the archeological heritage of İvriz and the threats against it are analyzed. Furthermore the step-by-step implementation of the İvriz I. Degree Archaeological Site Environmental Planning Project and the main ideas behind it are discussed. / Konya Ereğli Yüzey Araştırması Projesi’nin (KEYAR) 2015 yılı arazi sezonunda, Bolkar Dağları’nın eteklerindekurulmuş olan İvriz köyü ve çevresi incelenmiştir. Yapılan çalışmalar esnasında İvriz köyünde bulunan ve Geç HititDönemine tarihlenen meşhur İvriz Kaya Kabartması14etrafında soyut ve somut kültürel mirasa yönelik ciddi tehditlerkayıt edilmiştir. Bu sebeple İvriz Kaya Kabartması odak alınmak üzere, yakın ve uzak çevresindeki kültürel ve doğalöğelerin, İvriz Kültürel Peyzaj Koruma Projesi kapsamında çalışılmasına karar verilmiştir. Bu çalışma kapsamındaİvriz su kaynağının bağlı bulunduğu su havzaları, İvriz Barajı, İvriz Çayı, Deli Mahmutlu Deresi çevresinde kurulmuşyerleşimler, arkeolojik, kültürel ve endüstriyel miras unsurları ve doğal peyzaj incelenmiştir. Yapılan incelemelersonucu, İvriz Kültürel Peyzaj Koruma Projesinin odağını oluşturan ‘İvriz Kaya Anıtı; I. Derece Arkeolojik SitAlanı’ sınırları içerisinde, arkeolojik ve kültürel mirasa zarar veren durumlara çözüm üretmek öncelik olarak kabuledilmiştir. Anıtların ve eserlerin yerinde kendi doğal ve tarihsel bağlamı içerisinde korunup sergilenmeleri ve gerekligüvenlik önlemlerinin ivedilikle alınması için 2016’da ‘İvriz I. Derece Arkeolojik Sit Alanı Çevre DüzenlemeProjesi’ çalışmaları başlatılmıştır. Bu makalede, İvriz’in arkeolojik ve kültürel mirası ve buna karşı oluşan tehditleranaliz edilmekte, İvriz I. Derece Arkeolojik Sit Alanı Çevre Düzenleme Projesi’nin adım adım nasıl gerçekleştiği vearkasındaki ana fikirler tartışılmaktadır.