The use of model/theory in thesis on women's health nursing and its characteristics

Abstract

Background: The use of models and theories carries importance in terms of reflecting the scientific aspects of the nursing profession. A more systematic approach can be earned for the functions of nursing through these means. Objectives: This study was conducted in order to determine the characteristics of the models or theories used in graduate theses conducted in the field of Women’s Health Nursing in our country and to gain awareness for nurses who conduct research. Methods: For the descriptive study, the theses found in the field of Women’s Health Nursing in the National Thesis Database were queried online, and (39) theses in which models or theories were used between the years of 1999 and 2018 were accessed. The data were examined under a total of ten headings and analyzed using descriptive, statistical methods. Results: It was seen in the field of Women’s Health Nursing in our country that graduate studies in which models or theories were used was limited (7%), that the Orem Self-Care Model was used most frequently, that there was an increase in recent years in the use of models or theories in doctoral theses, that studies were most frequently conducted in the field of obstetrics, that the conceptual-theoretical-empirical (CTE) structure was used in only 36% of studies, and that the effect of the use of models or theories on research results was expressed limitedly. Conclusion: It was reported in the study that the CTE structure was rarely used. For this reason, it is recommended that importance be given to CTE approaches in standardizing and obtaining measurable results in the implementation of theories and models and that research that reflects on the implementation of theoretical approaches be conducted. /Öz: Giriş: Hemşirelik mesleğinin bilimselliğini yansıtabilmesi açısından model/kuram kullanımı önem taşımaktadır. Bu yolla hemşirelik fonksiyonlarına daha sistematik bir yaklaşım kazandırılabilmektedir. Amaç: Bu çalışma ülkemizde Kadın Sağlığı Hemşireliği alanında yapılmış lisansüstü tezlerde kullanılan model ya da kuramların özelliklerini belirlemek ve araştırma yapan hemşirelere farkındalık kazandırmak amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipte olan çalışma için Ulusal Tez Veri Tabanında Kadın Sağlığı Hemşireliği alanında yer alan tezler online olarak taranmış ve 1999-2018 yılları arasında model ya da kuram kullanılan (39) teze ulaşılmıştır. Veriler toplam on başlık altında incelenerek, tanımlayıcı istatistiksel yöntemler ile analiz edilmiştir. Bulgular: Ülkemizde Kadın Sağlığı Hemşireliği alanında model ya da kuram kullanılan lisansüstü çalışmaların sınırlı (%7) olduğu, en sık Orem Öz Bakım Modelinin kullanıldığı, doktora tezlerinde model ya da kuram kullanımında son yıllarda artış olduğu, en sık obstetri alanında çalışma yapıldığı, çalışmaların sadece %36’sında kavramsal-kuramsaldeneysel (Conceptual-Theoretical-Empirical: CTE) yapının kullanıldığı ve model ya da kuram kullanımının araştırma sonucuna olan etkisinin sınırlı olarak ifade edildiği görülmüştür. Sonuç: Çalışmalarda CTE yapının nadiren kullanıldığı belirlenmiştir. Bu nedenle kuram ve modellerin uygulanmasında standardizasyon sağlamak ve ölçülebilir sonuçlar elde etmede CTE yapıya önem verilmesi ve kuramsal yaklaşımları uygulamaya yansıtacak araştırmaların yapılması önerilebilir.