Publication: An application of the interpersonal theory of suicide in relation to sexual orientation : the moderating effects of problem-solving and social support
Program
Psychology
KU-Authors
KU Authors
Co-Authors
Authors
Advisor
YĆK Thesis ID
964506
Approval Date
Publication Date
Language
Type
Embargo Status
No
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Alternative Title
KiÅilerarası intihar kuramının cinsel yƶnelim baÄlamında incelenmesi: problem Ƨƶzme ve sosyal desteÄin düzenleyici etkileri
Abstract
Suicide is a global cause of death and disability. Its complex nature underscores the importance of understanding the psychological factors that contribute to suicidal behavior across diverse populations and highlights the need for culturally sensitive research. The Interpersonal Theory of Suicide (IPTS) is a well-known framework for understanding suicidal behavior through its central concepts: perceived burdensomeness (PB), thwarted belongingness (TB), and acquired capability for suicide (ACS). However, empirical investigations of this theory remain scarce in non-Western contexts and among sexual minority populations, which face elevated risk. The present study aimed to examine the applicability of the IPTS within a Turkish sample comprising both heterosexual and non-heterosexual individuals. Guided by the minority stress framework, it was hypothesized that interpersonal risk factors would mediate the relationship between sexual orientation and suicidal ideation. Additionally, social problem-solving skills (SPSS) and perceived social support (PSS) were expected to serve as protective factors. A total of 383 participants aged 18 to 35 (M = 25.72, SD = 4.16), including both heterosexual and non-heterosexual individuals, completed an online questionnaire. Results indicated that both TB and PB significantly predicted suicidal ideation, whereas suicide attempts were individually associated with TB and FAD. TB mediated the link between sexual orientation and suicidal ideation, whereas PB did not. SPSS emerged as a protective factor, attenuating the negative effects of both PB and TB on suicidal ideation, whereas PSS similarly moderated the impact of PB.The findings support the cultural applicability of the IPTS in this mixed sample and highlight the importance of both interpersonal and structural interventions to effectively reduce suicide risk.
İntihar, dünya genelinde ƶnemli bir ƶlüm ve yeti kaybı nedenidir. Bu olgunun karmaÅık doÄası, intihar davranıÅına katkıda bulunan psikolojik etkenlerin farklı topluluklar iƧinde anlaÅılmasının ve kültürel aƧıdan hassas araÅtırmalara duyulan ihtiyacın altını Ƨizmektedir. İntiharın KiÅilerarası Kuramı (İKK), intihar davranıÅını anlamaya yƶnelik yaygın olarak kabul gƶren bir kuramsal ƧerƧevedir ve merkezinde baÅkasına yük olma algısı (BYO), engellenmiÅ aidiyet (EA) ve edinilmiÅ intihar yeterliliÄi (EİY) yer almaktadır. Ancak, bu kuramın ampirik olarak test edildiÄi ƧalıÅmalar, Batı dıÅı toplumlarda ve intihar riski yüksek olan cinsel azınlıklar arasında oldukƧa sınırlıdır. Bu ƧalıÅma, İKK'nın hem heteroseksüel hem de heteroseksüel olmayan bireylerden oluÅan bir Türk ƶrnekleminde uygulanabilirliÄini incelemeyi amaƧlamıÅtır. Azınlık stres kuramı temel alınarak, kiÅilerarası risk faktƶrlerinin cinsel yƶnelim ile intihar düÅüncesi arasındaki iliÅkiyi aracılık rolüyle aƧıkladıÄı varsayılmıÅtır. Buna ek olarak, sosyal problem Ƨƶzme becerileri ve algılanan sosyal destek faktƶrlerinin koruyucu etmenler olarak iÅlev gƶrmesi beklenmiÅtir. YaÅları 18 ile 35 arasında deÄiÅen hem heteroseksüel hem de heteroseksüel olmayan bireylerden oluÅan toplam 383 katılımcı (Ort. = 25,72; SS = 4,16), ƧevrimiƧi bir anketi tamamlamıÅtır. Bulgular, EA ve BYO'nın intihar düÅüncesini anlamlı Åekilde yordadıÄını; intihar giriÅimleriyle ise BYO ve ƶlüm korkusuzluÄunun ayrı ayrı anlamlı iliÅkiler gƶsterdiÄini ortaya koymuÅtur. EA, cinsel yƶnelim ile intihar düÅüncesi arasındaki iliÅkide anlamlı bir aracılık rolü üstlenirken, BYO bu rolü gƶstermemiÅtir. Sosyal problem Ƨƶzme becerileri BYO'nı ve EA'ti azaltarak iÅlev gƶren koruyucu faktƶrler olarak ortaya Ƨıkarken, algılanan sosyal destek BYO'sı üzerinden bu etkiyi gƶstermiÅtir. Bulgular, bu karma ƶrneklemde İKK'nın kültürel olarak uygulanabilirliÄini desteklemekte ve intihar riskini etkili bir Åekilde azaltmak iƧin hem kiÅilerarası hem de yapısal müdahalelerin ƶnemini vurgulamaktadır.
İntihar, dünya genelinde ƶnemli bir ƶlüm ve yeti kaybı nedenidir. Bu olgunun karmaÅık doÄası, intihar davranıÅına katkıda bulunan psikolojik etkenlerin farklı topluluklar iƧinde anlaÅılmasının ve kültürel aƧıdan hassas araÅtırmalara duyulan ihtiyacın altını Ƨizmektedir. İntiharın KiÅilerarası Kuramı (İKK), intihar davranıÅını anlamaya yƶnelik yaygın olarak kabul gƶren bir kuramsal ƧerƧevedir ve merkezinde baÅkasına yük olma algısı (BYO), engellenmiÅ aidiyet (EA) ve edinilmiÅ intihar yeterliliÄi (EİY) yer almaktadır. Ancak, bu kuramın ampirik olarak test edildiÄi ƧalıÅmalar, Batı dıÅı toplumlarda ve intihar riski yüksek olan cinsel azınlıklar arasında oldukƧa sınırlıdır. Bu ƧalıÅma, İKK'nın hem heteroseksüel hem de heteroseksüel olmayan bireylerden oluÅan bir Türk ƶrnekleminde uygulanabilirliÄini incelemeyi amaƧlamıÅtır. Azınlık stres kuramı temel alınarak, kiÅilerarası risk faktƶrlerinin cinsel yƶnelim ile intihar düÅüncesi arasındaki iliÅkiyi aracılık rolüyle aƧıkladıÄı varsayılmıÅtır. Buna ek olarak, sosyal problem Ƨƶzme becerileri ve algılanan sosyal destek faktƶrlerinin koruyucu etmenler olarak iÅlev gƶrmesi beklenmiÅtir. YaÅları 18 ile 35 arasında deÄiÅen hem heteroseksüel hem de heteroseksüel olmayan bireylerden oluÅan toplam 383 katılımcı (Ort. = 25,72; SS = 4,16), ƧevrimiƧi bir anketi tamamlamıÅtır. Bulgular, EA ve BYO'nın intihar düÅüncesini anlamlı Åekilde yordadıÄını; intihar giriÅimleriyle ise BYO ve ƶlüm korkusuzluÄunun ayrı ayrı anlamlı iliÅkiler gƶsterdiÄini ortaya koymuÅtur. EA, cinsel yƶnelim ile intihar düÅüncesi arasındaki iliÅkide anlamlı bir aracılık rolü üstlenirken, BYO bu rolü gƶstermemiÅtir. Sosyal problem Ƨƶzme becerileri BYO'nı ve EA'ti azaltarak iÅlev gƶren koruyucu faktƶrler olarak ortaya Ƨıkarken, algılanan sosyal destek BYO'sı üzerinden bu etkiyi gƶstermiÅtir. Bulgular, bu karma ƶrneklemde İKK'nın kültürel olarak uygulanabilirliÄini desteklemekte ve intihar riskini etkili bir Åekilde azaltmak iƧin hem kiÅilerarası hem de yapısal müdahalelerin ƶnemini vurgulamaktadır.
Source
Publisher
KoƧ University
Subject
Gays, Homosexuality, Gay youth, Suicidal behavior, Quebec (Province), Psychological aspects
Citation
Has Part
Source
Book Series Title
Edition
DOI
item.page.datauri
Link
Rights
restrictedAccess
Copyrights Note
© All Rights Reserved. Accessible to Koç University Affiliated Users Only!
