Sermaye Şirketlerinin Kolaylaştırılmış Şekilde Birleşmesinin Kapsamına ve Özellikle Dolaylı Pay Sahipliği Yapısında Uygulanabilirliğine İlişkin Değerlendirmeler

Abstract

Bu makale, sermaye şirketlerinin kolaylaştırılmış usulde birleşmesinin uygulama alanını belirlemekte ve özellikle İsviçre Federal Mahkemesinin 2022 yılında verdiği bir karar ile bu kararı izleyen tartışmalar çerçevesinde kolaylaştırılmış birleşmenin dolaylı pay sahipliği yapısında da uygulanabilirliğini irdelemektedir. İsviçre ve Türk sicil hukuku uygulamasıyla paralel yönde olan Federal Mahkeme kararı, özellikle İsviçre öğretisinde yoğun şekilde eleştirilmektedir. İşte, söz konusu mesele hakkında bir sonuca varabilmek için çalışmada öncelikle kolaylaştırılmış birleşmenin olağan birleşmeden farkları tespit edilerek, kolaylaştırılmış birleşmede istisna tutulan işlemlerin fonksiyonlarına odaklanılmıştır. Ardından kolaylaştırılmış birleşmenin uygulanabilmesi için gerekli oy hakkını haiz pay oranının nasıl tespit edileceğine, hükmün lafzına rağmen %100 pay sahipliği yapısının yukarı yönlü birleşmelere uygulanma ihtimaline ve özellikle TTK 155/1, b’de belirtilen kardeş şirketlerinin birleşmesinde kanun ya da sözleşmeyle bağlı bulunan kişi gruplarının kapsamına ilişkin akla gelen sorulara yanıt aranmıştır. Çalışmada ayrıca, aşağı yönlü ve %90 pay sahipliği yapısında gerçekleşen birleşmelerin kolaylaştırılmış şekilde yapılabilmesi için aranan şartlara değinilmiş ve özellikle limited şirket ortağının kamu borçlarından dolayı sorumlu olması nedeniyle limited şirketin bir anonim şirketi devralmasında kolaylaştırılmış birleşmenin uygulanmasının mümkün olup olmadığı tartışılmıştır. Son olarak, çalışmanın ana sorusu olan kolaylaştırılmış birleşmenin dolaylı pay sahipliği yapısında da uygulanma ihtimaline, kanun hükümlerinin yorumuna dair ilkeler ışığında cevap aranmıştır.